Viết sử là tái hiện lại
lịch sử bằng ngôn ngữ viết, là tổng kết lại lịch sử để rút ra những bài học có
ý nghĩa, tiếp thêm niềm tin sức mạnh giúp các thế hệ sau làm nên những trang sử
mới tốt đẹp hơn.
Tuy nhiên một cuốn sử dù công phu đến mấy vẫn không thể diễn tả hết lịch
sử và không thể thoát khỏi dấu ấn phong cách, quan điểm, sự nhìn nhận của người
cầm bút cũng như sự chi phối Ban chỉ đạo biên soạn cuốn sách. May chăng các nhà
viết sử chỉ tái hiện được những nét cơ bản nhất, xuyên suốt chiều dài lịch sử
để người đọc hiểu đúng bản chất của tiến trình lịch sử đã qua. Hơn nữa tuỳ theo
tính chất từng loại sử mà mỗi sự kiện, hiện tượng lịch sử được tái hiện theo
những góc độ, liều lượng khác nhau. Tất cả mọi cuộc tập huấn nghiệp vụ Biên
soạn lịch sử bổ ích cũng chỉ là sự cung cấp những nguyên lý chung, phương pháp
chung nhất chứ không thể nào làm thay được những người cầm bút trong những môi
trường, điều kiện cụ thể của mỗi địa phương. Chẳng hạn: mọi người nghiên cứu
biên soạn lịch sử đều phải theo phương pháp logich và phương pháp lịch sử.
Nhưng logich những vấn đề gì, lịch sử đến mức độ nào của những sự kiện thì chỉ
có những nhà chuyên môn mới có thể định liệu được...
Hiện nay Hà Tĩnh đã có 61% số xã biên soạn và xuất bản được cuốn lịch sử
Đảng bộ. Số còn lại chưa tổ chức biên soạn được chủ yếu tập trung vào ba nhóm
đặc thù. Thứ nhất là thiếu đội ngũ cán bộ có hiểu biết chuyên môn nghiệp vụ
biên soạn lịch sử Đảng. Thứ hai là thiếu nguồn tài chính cần thiết để tổ chức
biên soạn và thứ ba là nhóm Đảng bộ mới ra đời do sự biến động về mặt tổ chức.
Để giải quyết cụ thể cho từng loại hình Đảng bộ này, thực ra không phải
không thể nào làm được. Chúng ta có thể tìm đến cơ quan chuyên môn thuê người
viết, tạo nguồn kinh phải bằng cách xã hội hoá, tìm nguồn tài trợ kết hợp với
xây dựng kế hoạch tài chính từ đầu năm. Đối với những Đảng bộ còn ít thời gian
thì có thể viết theo các thể loại khác như mấy năm hoạt động của Đảng bộ; sự
kiện chủ yếu của Đảng bộ thay cho cuốn lịch sử Đảng bộ.....Cuốn Lịch sử Đảng bộ
Hà Tĩnh tập III, được thành lập Ban chỉ đạo từ năm 2002, phải qua thêm 2 lần thành
lập Ban chỉ đạo nữa đến tháng 4 năm 2009 mới quyết định được việc giao người đi
tìm thuê chuyên gia nghiên cứu biên soạn và xuất bản được sách vào năm 2011.
Từ thực tế theo dõi và trực tiếp thanm gia biên soạn nhiều cuốn sách Lịch
sử Đảng bộ chúng tôi xin nêu một số kinh nghiệm về công tác nghiên cứu biên soạn
như sau:
1. Muốn tổ chức Biên soạn được Lịch sử Đảng bộ đúng nghĩa và đảm bảo yêu cầu
thì việc làm cần thiết đầu tiên là làm tốt công tác tư liệu. Đây là khâu có ý
nghĩa quyết định đến chất lượng cuốn sách. Bới nếu chúng ta có đội ngũ cán bộ có
chuyên môn viết lịch sử Đảng bộ nhưng không có nguồn tư liệu cần thiết thì người
viết giỏi mấy củng đành bó tay. Tư liệu Lịch sử Đảng cần có là gì ? Đó là toàn
bộ Các tài liệu báo cáo, nghị quyết, văn bản đệ trình, kết quả các kỳ Đại hội Đảng
bộ. Các loại Báo cáo hàng năm gửi cấp trên; Sổ ghi biên bản các nhiệm kỳ; tài
liệu ghi chép một số sự kiện tiêu biểu, cách giải quyết bằng sự lãnh đạo của Đảng
bộ, cấp uỷ địa phương; sự kiện tạo ra bước ngoặt của Đảng bộ; Văn bản những ý
kiến đánh giá chỉ đạo của cấp uỷ cấp trên với Đảng bộ; Báo cáo hàng năm của chính
quyền, các đoàn thể, tổ chức quần chúng trong Đảng bộ; Danh hiệu đạt được, thành
tích khen thưởng các loại...... Nhìn vào danh mục đó chúng ta sẽ thấy sự khác
biệt cuốn Lịch sử Đảng với mọi cuốn sách có dạng sử thông thường.
Đối với những Đại hội đã quá lâu không còn tài
liệu chúng ta cần đi sưu tầm, thu nhận hồi ký, tổ chức thẩm định tài liệu; sau đó
cấp uỷ xác thực đóng dấu niêm phong . Viết Lịch sử Đảng phải theo tài liệu của Đảng
tuyệt đối không dựa vào hồi ký, nhớ lại, theo tài liệu của địch, tài liệu không
được thẩm định, suy diền.... làm căn cứ gốc để viết. Đây là điều đáng tiếc cho
những cuốn sử đã xuất bản không được tổ chức thẩm định khoa học.
2. Đối với cán bộ biên soạn: Hiện nay đội
ngũ cán bộ sử học của Hà Tĩnh khá đông. Tuy nhiên đội ngũ này có rất nhiều chuyên
ngành khác nhau ngoài chuyên ngành Lịch sử Đảng của Đại học KHHNV (được đào tạo
để nghiên cứu biên soạn Lịch sử Đảng); Như thế không phải cán bộ nào cũng đều có
sở trường nghiên cứu biên soạn lịch sử Đảng kể cả giảng viên Lịch sử Đảng. Do đó
khi chọn lựa người viết nên chọn đúng chuyên ngành hoặc là những người đã có
kinh nghiệm tham gia viết Sử Đảng. Một thực tế ở địa phương là không thể làm
theo quy trình chính quy như: xây dựng ý tưởng, xây dựng đề cương sơ lược, đề cương
chi tiết, hội thảo đề cương, viết bản thảo, tổ chức hội thảo nhiều lần.....Có một
kinh nghiệm quan trọng là khi có đủ tài liệu cần thiết, hợp đồng khoán trọn gói
cho người chuyên trách viết Lịch sử Đảng hoặc tìm người viết thảo chi tiết, sau
đó thuê chuyên ngành biên tập và nâng cấp. Khi đã có bản thảo nếu có thể được
thì tổ chức hội thảo sữa chữa bổ sung để bỏ qua được rất nhiều thời gian quá độ,
đây là khâu then chốt quyết định chất lượng bản thảo.
3. Về mốc thời gian: Viết Lịch sử Đảng Bộ là viết lại quá trình Hoạt động Lãnh
đạo của Đảng bộ bao gồm các chủ trương của Đảng qua các nghị quyết; việc tổ chức
thức hiện các chủ trương ấy đúng sai thế nào; kết quả được thể hiện ở các tổ chức
đoàn thể nhân dân và những bài học thành công hay chưa thành công của Đảng bộ.
Vì thế mộc thời gian của từng thời kỳ có phần gần nhau tương đối giữa các Đảng
bộ, nhưng không có nghĩa là Lịch sử của các Đảng bộ phân chia thời gian giống hệt
nhau. Mỗi Đảng bộ tuỳ mốc Lịch sử tạo bước ngoặt mà phân chia cho phù hợp. Thời
gian dừng lại của mỗi cuốn sử củng là vấn đề cần quan tâm; vì Lịch sử Đảng mang
tính Đảng và do cấp uỷ chịu trách nhiệm xuất bản. Cuốn sử viết ra thường gắn liền với dấu ấn của các cấp lãnh đạo vì
thế không nên viết đến tận ngày hôm nay để đảm bảo tính khách quan khoa học và
có giá tri lâu dài..........
Còn rất nhiều kinh nghiệm khác, có dịp chúng
tôi sẽ trở lại. Vì ý nghĩa của nó rất mong các tổ chức Đảng luôn có sự phân công
tạo thuận lợi cho công việc biên soạn về sau./.
7-2016
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét