Hội thi Bí thư chi bộ giỏi là một sinh hoạt
chính trị cần thiết trong hoạt động của Đảng nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo,
sức chiến đấu của Đảng từ cơ sở.
Chủ tịch Hồ chí
Minh đã từng nói: “Chi bộ là nền móng của Đảng, chi
bộ tốt thì mọi việc sẽ tốt.” (1). Bởi vậy vai trò của người đứng đầu chi bộ
càng trở nên quan trọng; vì muốn có nhiều chi bộ tốt cần thiết phải có nhiều Bí
thư chi bộ giỏi. Hội thi Bí thư chi bộ giỏi “nhằm bồi dưỡng nâng cao kiến thức,
kỷ năng, nghiệp vụ; khả năng xử lý tình huống trong thực tế cho đội ngũ bí thư,
phó bí thư chi bộ, chi uỷ viên cơ sở” (2); là một dịp tốt để mọi đảng viên nói
chung mà trước hết là các đồng chí Bí thư chi bộ nâng cao nhận thức và sự hiểu
biết về công tác Đảng, giao lưu trao đổi kinh nghiệm hoạt động lãnh đạo một cách
thiết thực có hiệu quả giữa các tổ chức Đảng ở cơ sở với nhau. Yêu cầu Hội thi được
đặt ra là “phải được chuẩn bị chu đáo, chặt chẽ, nghiêm túc; tạo phong trào học
tập, thi đua trong Đảng; hiệu quả thiết thực, tránh phô trương, hình thức, lảng
phí”(3). Thế nên khi đã nói tới Hội thi thì yêu cầu đạt được cần xem xét cả phần
thi và phần hội. Nếu chỉ quan tâm thi mà không quan tâm hội hoặc ngược lại thì
việc tổ chức thi chỉ đạt một nửa.
Từ một số Hội thi
vừa qua cho thấy Hội thi nhiều nơi đã rất chú ý quan tâm cả về mặt nội dung và
hình thức. Các Ban tổ chức Hội thi đã quan tâm chỉ đạo đưa ra được nhiều vấn đề
buộc người dự thi phải dành thời gian thoả đảng cho việc nghiên cứu, tìm hiểu
thậm chí phải nghiền ngẫm để nắm chắc những tư tưởng cốt lõi trong Điều lệ, Nghị
quyết, chỉ thị, quy định, hướng dẫn của Đảng.
Đặc biệt qua nhiều Hội thi thí sinh phải xử lý các tình huống thực tiễn khó, những
vấn đề đặt ra trong cuộc sống hiện tại, đã không chỉ giúp cho các bí thư chi bộ
mà còn cho tất cả đảng viên cần nâng cao hơn nữa sự hiểu biết, trách nhiệm và
vai trò của mình trong mọi lĩnh vực công tác. Một số Hội thi đã quan tâm đến việc
tuyên truyền cổ động, huy động cán bộ đảng viên tham dự, bố trí địa điểm, hội
trường nghiêm trang, tổ chức văn nghệ chào mừng, truyền thanh trực tiếp để tất
cả mọi người có điều kiện theo dõi...làm cho Hội thi có tác động tích cực trở
thanh một đợt sinh hoạt chính trị trong các cơ sở Đảng. Tuy vậy cạnh những kết
quả đạt được vẫn còn “một số cấp uỷ chưa quan tâm chỉ đạo đúng mức; còn chậm tiến
độ, chất lượng chưa cao, cá biệt một số nơi còn làm lướt, hình thức, chiếu lệ...”(4).
Để Hội thi đạt kết quả tốt hơn, có rất nhiều điều cần được quan tâm suy nghĩ, điều
chỉnh cả trên phương diện tổ chức, thực hiện phần thi lẫn phần hội.
Về phần hội: Để cuộc thi mang rõ nét tính chất hội, thì
việc cổ động, tuyên truyền, văn nghệ chưa đủ. Điều quan trọng là cuộc thi có được
đông đảo cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân quan tâm, tham gia cổ vũ hay không
?; cuộc thi có thực sự là ngày hội hay không. Một cuộc thi mà chỉ có một ít đảng
viên, nhân dân quan tâm theo dõi; một Bí thư chi bộ đi tham gia thi mà chỉ có ít
thành viên chi bộ tham dự; hay đầu buổi còn đông cuối buổi còn lại mấy người với
Ban giám khảo thì chưa thể gọi là Hội thi. Nên chăng các Ban tổ chức cần có sự
chỉ đạo thêm để lôi cuốn nhiều hơn lượng người quan tâm cuộc thi. Chẳng hạn bố
trí lại cuộc thi có phần do người dự thi thực hiện; có phần nội dung mở rộng
cho cả đơn vị chi bộ tham gia tư vấn, để thu hút trí tuệ của cả đơn vị. Chẳng hạn
câu hỏi tình huống cần phát động mọi người đưa ra cho Ban tổ chức lựa chọn. Ban
tổ chức có thể dành thêm một vài giải thưởng cho người có câu hỏi tình huống
hay, đơn vị có nhiều câu hỏi được sử dụng....Sau khi thí sinh bắt thăm trúng câu
hỏi tình huống khó, có thể trao đổi lấy phương án trả lời tối ưu của cả đơn vị
sau đó mới tham gia dự thi..v.v...để tránh trường hợp như có thí sinh đã trả lời:
“ Câu hỏi này khó qúa tôi không trả lời được; cảm ơn Ban khám khảo, tôi xin kết
thúc phần thi của tôi”(5). Như thế chắc chắn cuộc thi sẽ sôi động hơn nhiều.
Về phần thi: Thi bí thư chi bộ giỏi là
thi chọn Bí thư chi bộ có năng lực lãnh đạo giỏi. Bởi thế nội dung phần thi không
thể dừng lại ở năng lực nhận thức. Một Bí thư chi bộ giỏi ngoài việc nắm chắc các
nghị quyết, chỉ thị, quy định, hướng dẫn của cấp trên và đơn vị còn phải tổ chức
thực hiện giỏi, có năng lực lãnh đạo, xử lý tốt các tình hống thực tiễn đặt ra,
được cán bộ đảng viên nhân dân quý mến tin tưởng nghe theo. Một số cuộc
thi ở các địa phương vừa qua thấy rằng:
nội dung thi còn nặng về thi Bí thư nhận thức giỏi hơn là thi chọn thí sinh làm
Bí thư giỏi. Vì cả câu hỏi nhận thức lẫn câu hỏi tình huống đều có đáp án theo
văn bản quy định, hướng dẫn... số, ngày, tháng, năm. Một số Ban tổ chức ban hành
hệ thống câu hỏi và biểu đáp án quá nhiều, quá chi tiết. Có nơi hơn 80 câu, có
nơi hơn 60 câu hỏi (cả phần nhận thức và tình huống) mà đáp án đều căn cứ văn bản
số, ngày tháng năm. Điều này chưa thật phù hợp với thực tế đội ngũ Bí thư chi bộ
có độ tuổi cao, đã xấp xỉ “cố lai hy”. Nên chăng Đáp án cần chú trọng hơn việc
nắm chắc vấn đề cơ bản, không nên đi theo hướng học thuộc. Câu trả lời chỉ cần
theo quy định hướng dẫn Ban Tổ chức, Uỷ Ban Kiểm tra Trung ương... hiện hành là
đủ.
Việc bố trí Ban Giám
khảo cũng có điều cần quan tâm. Đã đành việc đánh giá lựa chọn người giỏi lãnh đạo,
cấp uỷ phải chịu trách nhiệm cuối cùng. Song điều đó không đồng nghĩa với việc
lãnh đạo cấp uỷ phải vào Ban giám khảo cả. Thật không hợp lý khi một ban giám
khảo chọn Bí thư chi bộ giỏi, mà toàn Ban giám khảo chưa có người nào đã từng làm Bí thư chi bộ; trong khi thí sinh có đồng
chí làm Bí thư chi bộ gần 15 năm. Số lượng Ban giám khảo cũng không nên ít quá,
vì như vậy sẽ không huy động được sự khách quan trí tuệ chung. Cách chấm điểm cũng
nên làm thẻ giơ điểm công khai để người dự thi, cổ vũ tiện theo dõi giám sát tính
khách quan, năng lực, sự công tâm của từng vị giám khảo.
Việc chọn tìm Bí thư chi bộ giỏi cũng cần suy nghĩ. Một Bí
thư giỏi dĩ nhiên cũng không có nghĩa là Chi bộ đó phải xuất sắc, thế nhưng Bí
thư chi bộ giỏi mà chi bộ không bình thường thì cũng không nên. Bởi vậy thi Bí
thư giỏi cần gắn với thực tiễn hiện tại, gắn với năng lực xử lý tình huống tốt:
những vấn đề nỏng bỏng đảng viên, nhân dân quan tâm. Càng xử lý được tình huống
khó trong lãnh đạo, người Bí thư càng giỏi. Câu hỏi tình huống nên có thêm câu
hỏi mở, để người thi thể hiện hết tài năng và kinh nghiệm từng trải của mình chứ
không khuôn lại câu chử trong đáp án. Có như vậy người chấm thi mới cần đi qua
thực tiễn. Để cuộc thi có ảnh hưởng và gây ấn tượng tốt, Ban giám khảo cũng không
nên lựa chọn một Bí thư chi bộ giỏi mà người dự thi không được sự quan tâm của
tập thể chi bộ. Dù có hàng trăm lý do, thì một bí thư đi thi mà không được đông
đảo đảng viên tháp tùng cổ vũ thì chắc chắn uy tín lãnh đạo của Bí thư chi bộ đó
còn thấp.
Một vấn đề nữa là hiện nay hầu hết các địa phương đều có
những đảng viên cao tuổi Đảng, nhiều nơi có đảng viên kinh qua công tác xây dựng
Đảng lâu năm, có kinh nghiệm. Các Ban tổ
chức Hội thi nên tranh thủ thêm trí tuệ của họ ở những phần việc, những khâu có
thể được. Điều này chắc chắn sẽ làm cho Hội thi có thêm sự thu hút, tạo đồng
thuận để có kết quả thuyết phục hơn. Như thế Hội thi sẽ hướng tới tôn vinh người
lãnh đạo giỏi của Đảng và chắc chắn sẽ đi qua những việc thi cử của người học đơn
thuần. Hơn thế, Hội thi cũng là một dịp tốt để chúng ta có thêm thuận lợi chuẩn
bị nhân sự cho mùa Đại hội các cấp đang đến gần./.
(1) Hồ Chí Minh
toàn tập, NXBCTQG, H.2002, tập 12, tr.210
(2) (3) Kế hoạch Tổ chức hội thi của Tỉnh uỷ ngày
25-4-2014
(4) Công văn số 1291 của ban Thường vụ Tỉnh uỷ ngày
05-8-2014
(5) Một bí thư chi
bộ Phường Tân Giang
